Grafimedia sector onder druk door digitalisering
Het UWV verwacht op termijn toch een tekort aan geschoold personeel. Het aantal mbo-studenten voor grafische beroepen in vier jaar is afgenomen van 1.300 tot 100 vorig jaar, schrijft de uitkeringsinstantie in een zojuist verschenen sectoranalyse.
De werkgelegenheid in de grafische industrie is de afgelopen tien jaar fors gekrompen. Van de 45.000 banen in 2004 zijn er in 2014 nog 24.000 over. Dit komt onder andere door voortgaande digitalisering en toepassing van ICT waardoor er minder vraag is naar drukwerk. De economische crisis heeft deze ontwikkeling verder versneld. Het aantal vacatures is tijdens de crisis sterk gedaald, maar herstelt zich wel in 2015.
Kansen door ontwikkelen van nieuwe producten
Uit onderzoek blijkt dat er zijn wel kansen zijn voor de sector bijvoorbeeld door het ontwikkelen van nieuwe producten en diensten op het gebied van drukwerk, media, communicatie en marketing. Samenwerking met andere bedrijven (die elkaar aanvullen) kan ook perspectief bieden aan grafimedia bedrijven.
In de grafimedia sector werken vooral veel personen van middelbare leeftijd (45-55 jaar). Er zijn weinig jongeren werkzaam. Het aandeel 55-plussers is in de industrie niet hoger dan gemiddeld. In de sector werken veel mannen en middelbaar opgeleiden. Het opleidingsniveau in de sector neemt toe: er is minder vraag naar drukkers en meer vraag naar grafisch ontwerpers, die vaak hoger opgeleid zijn. Maar ook aan drukkers worden hogere eisen gesteld vanwege technologische ontwikkelingen en het groter belang van commerciële vaardigheden.
Hoge werkloosheid
Eind december 2015 zijn er 3.400 WW-uitkeringen in de grafimedia industrie. De werkloosheid in de sector is structureel hoog. Gemiddeld over alle sectoren zijn er zes WW-uitkeringen per 100 dienstverbanden; in de grafimedia sector is deze verhouding 16 WW-uitkeringen per 100 dienstverbanden. Er is dan ook een (zeer) ruime arbeidsmarkt voor grafimedia personeel. Ook de arbeidsmarktperspectieven voor schoolverlaters van de grafimedia opleidingen en werklozen uit de grafische sector zijn weinig rooskleurig.
Overstap naar andere beroepen
UWV ziet buiten de sector wel kansen voor grafisch personeel. Drukkers en nabewerkers zouden de overstap kunnen maken naar beroepen als productiemedewerker of naar een logistieke of ondersteunende functie. Ook zijn er mogelijkheden tot omscholing in andere technische beroepen als mechanisch operator, procesoperator of cnc-verspaner. Voor dtp’ers en vormgevers liggen er mogelijk kansen in de ICT. De sector stimuleert onder andere vanuit de sectorplannen Grafimedia om mensen een ander perspectief te bieden.
Minder studenten in printmedia
Door de krimp en de slechte arbeidsmarktperspectieven is het aantal studenten op mbo-opleidingen in printmedia (drukker, nabewerker en printmediatechnoloog) fors gedaald. In 2010/2011 waren er nog 1.300 mbo-studenten ingeschreven; in 2014/2015 is dit aantal teruggelopen tot 100. Op dit moment zijn mbo-opleidingen in printmedia nog maar op twee plaatsen te volgen. De werkgelegenheid neemt dan wel af, de verwachting is dat dit lage studentenaantal op termijn tot problemen gaat leiden bij de vervanging van vakmensen die met pensioen gaan.